‘Ongelukken onvermijdelijk bij verdere ontwikkeling autonome auto’

Bij de verdere ontwikkeling van de zelfrijdende auto is het onvermijdelijk dat er nog ongelukken zullen plaatsvinden. Toch is het belangrijk om de huidige situatie in perspectief te plaatsen, schrijft Erik Arends, consultant Smart Mobility bij AT Osborne, in een opiniestuk.

OPINIE – Het aantal experimenten met zelfrijdend vervoer stijgt, evenals het aantal ongelukken dat deze met zich mee brengen. De hele wereld kijkt aandachtig mee met testen rondom zelfrijdend auto’s en incidenten worden dan ook breed uitgemeten in de media. De industrie die erop is gebrand een auto te ontwikkelen die geen ongelukken maakt, lijkt inmiddels toe te geven dat het maken van een feilloos systeem haast onmogelijk is.

Publieke acceptatie

Voor een publiek dat een ongeluk vrije auto verwacht, is het dan ook moeilijk te beseffen dat in de ontwikkeling de nodige ongelukken zullen plaatsvinden. Eén van de belangrijkste vereisten voor de implementatie van de zelfrijdende auto is publieke acceptatie van deze tekortkomingen, meer nog dan de mate van technologische haalbaarheid. Het wordt hoog tijd om eerlijk te communiceren over de gevaren van de ontwikkeling van zelfrijdend vervoer.

Onlangs is een Amerikaans rapport uitgebracht waarin marktpartijen (onder andere autofabrikanten en technologiebedrijven) zijn bevraagd over de meest prangende issues rondom zelfrijdende voertuigen. Deze wijzen ‘veiligheid’ aan als grootste zorg. Dit issue wordt aangewakkerd door een grote angst onder consumenten om te rijden in een volledig zelfrijdende auto.

Perspectief

In een Amerikaans onderzoek onder consumenten geeft bijna driekwart van de ondervraagden aan angst te hebben om te rijden in een autonoom voertuig. Dit wantrouwen wordt mede veroorzaakt door een aantal dodelijke ongelukken eerder dit jaar in Amerika met zelfrijdende auto’s. Voor een publiek dat een ongeluk vrije auto verwacht, is het dan ook moeilijk te beseffen dat in de ontwikkeling de nodige ongelukken zullen plaatsvinden.

Toch is het belangrijk om de huidige situatie in perspectief te plaatsen. Menselijke factoren zijn goed voor circa 90 procent van alle verkeersongevallen. Vervang de falende mens door een beter presterende computer en het aantal ongelukken zal naar verwachting enorm dalen. Of de technologie daadwerkelijk veiliger wordt dan een menselijker bestuurder, is vooralsnog een aanname. Om hierop een antwoord te kunnen geven moet de technologie meer leren door vele kilometers te maken in dezelfde omstandigheden als manueel bestuurde voertuigen.

Experimenten

In Nederland is het sinds 2015 mogelijk om zelfrijdende auto’s op de openbare weg te testen. Onlangs is de experimenteerwet zelfrijdende auto’s in de Eerste Kamer als hamerstuk afgedaan nadat deze vorig jaar door de Tweede Kamer is aangenomen. Deze wet maakt het mogelijk om zelfrijdende voertuigen te testen op de openbare weg, zonder dat zich daarbij een bestuurder in de auto bevindt. De eerste partijen hebben inmiddels aangegeven in Nederland experimenten te willen uitvoeren, waardoor grootschalig testen op de Nederlandse wegen aanstaande lijkt.

Of de volledig zelfrijdende auto er uiteindelijk komt, daar is nog niet iedereen het over eens. Dat de weg ernaartoe er één is met de nodige incidenten, lijkt een onvermijdbare waarheid te worden. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) heeft recent benadrukt dat verkeersveiligheid bij de introductie van zelfrijdend vervoer van het grootste belang is, waarbij we maar één kans hebben om het goed te doen.

Ontwikkeling

Het gevaar schuilt zich in het laatste deel van de zin. Het is namelijk denkbaar dat we hiervoor meer dan één poging nodig hebben. Het wordt tijd om eerlijk te communiceren over de risico’s van (het testen met) de zelfrijdende voertuigen, zodat het publiek zich geen onrealistische verwachtingen aanmeet. In deze communicatie is het des te belangrijker om te laten zien dat de risico’s tot het maximale worden beheerst.

De minister neemt de uitdaging aan en spoort haar Europese collega’s en de automotive sector aan om samen te werken aan een veilige ontwikkeling van zelfrijdende vervoer. Regelgeving, een rijbewijs voor zelfrijdende auto’s en een nauwe samenwerking tussen overheid en marktpartijen dragen onder andere bij aan het beheersen van deze risico’s. Door de juiste verwachtingen te scheppen voorkomen we verrassingen en verontwaardiging bij de consument en stijgt het vertrouwen in en acceptatie van de zelfrijdende auto.