Rechter: gemeenten maakten fout door e-bike niet te vergoeden

De gemeenten Hengelo en Heemskerk hebben een fout gemaakt door een persoon met een beperking geen elektrische fiets toe te kennen. Dat oordeelde de Centrale Raad van Beroep (CRvB) onlangs in twee verschillende uitspraken. De uitspraken hebben mogelijk verstrekkende gevolgen voor gemeenten, waarschuwt de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).

Zowel de gemeente Hengelo als de gemeente Heemskerk hebben een persoon die minder mobiel is geweigerd een elektrische fiets te vergoeden. In de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) staat dat een gemeente geen voorziening hoeft te verstrekken wanneer het probleem van de cliënt opgelost kan worden met een ‘algemeen gebruikelijke voorziening’. Volgens de gemeenten is een elektrische fiets een algemeen gebruikelijke voorziening.

De rechter oordeelde echter dat dit niet het geval is. Voor een algemeen gebruikelijke voorziening geldt dat deze “naar algemeen aanvaarde maatschappelijke opvattingen gangbaar is onder de gehele bevolking”. Ook moet de voorziening betaalbaar zijn voor een inwoner met een minimuminkomen. Een elektrische fiets voldoet aan geen van deze eisen. Dat betekent dat gemeenten maatwerk moeten leveren, aldus CRvB. Gemeenten moeten dus alsnog met een passende oplossing komen. Zij zijn beiden veroordeeld tot het maken van een nieuwe beslissing en moeten de proceskosten van de aanvragers betalen.

Arbitrair

VNG is verbaasd over de uitspraken van CRvB en vindt dat er een kanttekening bij te plaatsen is. “Er worden in Nederland de laatste jaren meer elektrische fietsen verkocht dan gewone fietsen en de prijzen zijn gemiddeld genomen sterk gedaald. Alle leeftijdsgroepen in de bevolking zijn gebruikers van een elektrische fiets. Daarmee zou je de elektrische fiets evengoed wel gangbaar onder de gehele bevolking kunnen noemen.” VNG vindt het nieuwe criterium ‘gangbaar onder de hele bevolking’ “erg arbitrair”. “De CRvB zegt niet hoe gemeente dit kunnen vaststellen”, vervolgt VNG.

Toename van kosten

De uitspraken hebben dus mogelijk verstrekkende gevolgen voor gemeenten, stelt VNG. “Wij vrezen een toename van het aantal aanvragen voor elektrische fietsen en daarmee een toename van de kosten voor gemeenten. Daarnaast vrezen wij onzekerheid over of andere voorzieningen die als algemeen gebruikelijk zijn bestempeld wel voldoen aan het nieuwe criterium van de Raad.”

VNG adviseert gemeenten dan ook om goed onderzoek te doen naar de noodzaak voor een elektrische fiets in een individuele situatie. “In veel gevallen zal een gewone fiets ook toereikend zijn voor de mobiliteit en die is wel algemeen gebruikelijk.”