Utrechts beleid werpt vruchten af: voor het eerst in jaren minder autobezit

Utrecht zit zachtjes aan op de goede koers wat betreft een aantal langetermijndoelen uit het mobiliteitsplan voor 2040. Uit een tussentijdse evaluatie blijkt dat het autobezit in de stad in 2023 voor het eerst iets gedaald is na jaren van toename. Ook worden er meer verplaatsingen in de stad met de fiets of te voet gedaan dan voor de coronapandemie.

Utrecht wil graag dat inwoners zich in 2040 minder met de auto verplaatsen en vaker met het ov, de fiets, te voet of met deelvervoer. Het is de verwachting dat het inwonertal tegen die tijd flink gestegen is en auto’s nemen nu eenmaal meer plek in. “Ook zorgen duurzame vervoermiddelen voor minder geluidsoverlast, minder uitstoot, minder drukte en voor minder ongelukken”, schrijft de gemeente op haar eigen site. Op die manier wil het gemeentebestuur ervoor zorgen dat de stad “aantrekkelijk en bereikbaar is voor iedereen”.

Uit de tussentijdse evaluatie blijkt dat de gemeente op een paar punten al op de goede weg is. Het autobezit in de stad is bijvoorbeeld al een beetje gedaald. Op 1 januari 2023 bedroeg het aantal particuliere personenauto’s in Utrecht 295 per duizend inwoners. In 2022 was dit nog 300 en het jaar ervoor 298. Ook is het percentage Utrechters zonder auto in het huishouden toegenomen van 33 procent in 2019 naar 36 procent in 2023.

Naast dat het autobezit is afgenomen, is het aandeel actieve mobiliteit gegroeid. In 2023 deden inwoners 77 procent van de verplaatsingen te voet of te fiets. In 2019 was dit nog 75 procent en in 2018 was dit 74 procent. Er wordt met name meer gewandeld. In 2023 gingen 33 procent van de verplaatsingen te voet, in 2018 was dit nog 25 procent.

Duizend deelfietsen

Naast wandelen en fietsen moedigt de gemeente ook het gebruik van deelvervoer aan. Ook die ontwikkeling lijkt de goede kant op te gaan: het aantal deelvoertuigen in Utrecht is toegenomen. In 2023 waren er 977 deelauto’s in de stad, ten opzichte van 844 in 2022. Het aantal elektrische deelfietsen is in die periode verdubbeld van 500 naar 1.000 en het aantal elektrische deelbakfietsen is gegroeid van 150 naar 180.

Het gebruik van het openbaar vervoer is als enige niet toegenomen sinds de coronapandemie. In 2023 waren er 15 procent minder instappers in de trams en de bussen dan in 2019. Het gemeentebestuur denkt dat dit mede veroorzaakt is door de pandemie, omdat mensen sindsdien vaker thuiswerken.

Ondanks dat het Utrechtse mobiliteitsplan aansluit bij bovenstaande ontwikkelingen, wijst het gemeentebestuur erop dat dit niet de enige oorzaak is. “Dat het autobezit bijvoorbeeld iets is afgenomen, kunnen we niet toeschrijven aan een specifiek project”, schrijft het college in een raadsbrief.