‘Goedkeuring voor semi-autonoom rijden vraagt om ongevallenautoriteit’

Autonoom rijden is weer een stap dichterbij gekomen nu Mercedes als eerste autofabrikant voldoet aan de wettelijke eisen voor een Level 3-systeem. Hiermee wordt het mogelijk dat bestuurders hun handen van het stuur halen, zolang ze niet harder rijden dan 60 kilometer per uur in druk verkeer of in files op geschikte stukken snelweg in Duitsland. Die ontwikkeling maakt het nóg urgenter om Europese ongevallenautoriteit op te richten die zich bezighoudt met het onderzoek en de analyse van ongevallen waarbij autonome voertuigen betrokken zijn, vindt de Europese Verkeersveiligheidsorganisatie ETSC.

De DRIVE PILOT is goedgekeurd door de Europese economische commissie van de Verenigde Naties (UNECE). Daarmee mag dit systeem in 2022 worden aangeboden in Europa en in andere landen die de UNECE accepteren als autoriteiten. Tegelijkertijd betekent dit niet dat het systeem overal kan worden ingeschakeld, want nationale wetgeving gaat voor en nog lang niet alle landen hebben autonoom rijden goedgekeurd. In Duitsland zijn door een aanpassing van de wet level 3-systemen al sinds 2017 mogelijk.

Risico’s vergroten

De ESTC ziet de goedkeuring als een signaal dat Europa haast moet maken met een instituut dat zich bezighoudt met de veiligheid van dergelijke systemen. Die transportautoriteit behoort zich bezig te houden met het onderzoek naar ongevallen en dat de resultaten publiekelijk worden gemaakt. “We zien aanzienlijke druk bij de UNECE om de toegestane werksnelheid van dergelijke systemen te verhogen en om geautomatiseerde rijstrookwisselingen mogelijk te maken – factoren die de potentiële risico’s dramatisch zouden vergroten”, waarschuwt Frank Mütze, expert op het gebied van autonoom rijden bij de ETSC.

Hij vervolgt: “Het zou onverantwoord zijn voor de EU en de lidstaten om risicovollere systemen toe te staan, zonder een systeem van robuust toezicht en onderzoek als er iets misgaat. Feit is dat we vandaag geen gegevens hebben over het aantal ongevallen dat zich voordeed toen systemen voor rijassistentie actief waren. Deze situatie kan niet voortduren nu er systemen op de markt komen die verantwoordelijk zijn voor het besturen van het voertuig.”

De raad wijst erop dat een vergelijkbaar bureau al in de VS bestaat en daar waardevolle aanbevelingen heeft kunnen doen voor level 2-systemen. Dit toont aan hoe cruciaal een vergelijkbaar instituut in Europa is. Daarnaast denkt de ETSC dat het de verkeersveiligheid ten goede zou komen als autofabrikanten verplicht worden om informatie te delen over alle ongevallen waarbij autonoom rijdende wagens betrokken waren. En tenslotte moeten alle relevante autoriteiten direct toegang krijgen tot de in-car systemen bij een incident met een zelfrijdende auto.

Toegang tot voertuiggegevens

De verkeersveiligheidsraad vindt het maar niets dat veel overheden momenteel niet routinematig toegang hebben tot voertuiggegevens bij het onderzoeken van botsingen waarbij autonoom rijdende voertuigen zijn betrokken. Dit komt vooral door de technische complexiteit of door juridische belemmeringen. Wel heeft Nederland een voortrekkersrol gespeeld bij onderzoeken van aanrijdingen met geautomatiseerde systemen. Er is zelfs onlangs een methode gevonden om toegang te krijgen tot voertuiggegevens zonder tussenkomst van de fabrikant. Dit heeft echter alleen maar duidelijker gemaakt hoe hoog de noodzaak is voor een goed systeem van regelgevend toezicht voordat de verdere uitrol van geautomatiseerde systemen in de EU is toegestaan.

Lees ook:

‘Zeg nee tegen autonoom rijden’