NS weerspreekt rapport over onvoldoende zicht bijrijder SNG

FNV Spoor waarschuwt in een rapport over de positie van de bijrijdersstoel in de cabine van de Sprinter Nieuwe Generatie (SNG). In het rapport staat dat 80 procent van de ondervraagde FNV-leden die bekend zijn met de SNG, aangeeft vanaf de bijrijdersstoel onvoldoende zicht te hebben op het spoor. Dat kan volgens FNV zorgen voor gevaarlijke situaties. NS zegt daarentegen dat ze in nauw overleg met spoorprofessionals en fabrikant CAF hebben gekozen voor de meest veilige positie.

Henri Janssen van FNV Spoor zegt tegenover zusterpublicatie SpoorPro dat uit eigen onderzoek blijkt dat het zicht op het spoor vanuit de positie van de bijrijdersstoel “minimaal” is. Mentormachinisten, examinatoren, examinatoren en begeleiders kunnen volgens Janssen op deze manier niet altijd adequaat ingrijpen wanneer een leerling-machinist bijvoorbeeld een rood sein mist. “Als de bijrijder niet direct kan handelen in gevaarlijke situaties, dan is de veiligheid in het geding.”

‘Veiligheidsgevoel ruim onvoldoende’

Ruim 200 machinisten en spoorwerkers hebben meegedaan aan de enquete van FNV Spoor. Daaruit is het ‘Rapport Bijrijdersstoel’ opgemaakt, dat tot straffe conclusies komt. Behalve dat 80 procent van de ondervraagden aangeeft vanuit de SNG onvoldoende zicht te hebben om alle seinbeelden waar te nemen of om voldoende zicht op het spoor te houden, noemt 81 procent het veiligheidsgevoel als mentor of examinator ruim onvoldoende.

Iets meer dan de helft van de ondervraagden (54 procent) zegt zelfs te overwegen om te stoppen als mentor of examinator als de NS niets verandert aan de huidige positie van de bijrijdersstoel. 88 procent ziet het liefst dat de cabine’s van de SNG’s worden verbouwd naar voorbeeld van de cabine’s van de Flirt-treinen van NS.

Janssen vermoed dat NS zelf een proces in werking heeft gesteld, waardoor de positie van de bijrijdersstoel niet meer wordt aangepast. “Het kan haast niet anders dan dat ze naar een eigen alternatief hebben gezocht”, aldus Janssen. Maar volgens de zegsman is dat gevaarlijk, omdat de bijrijder in de rol van examinator of begeleider altijd verantwoordelijk is voor de veiligheidssituatie in de cabine en op het spoor.

‘Zorgvuldig en bewust gekozen’

Navraag van SpoorPro bij NS leert dat er volgens de spoorvervoerder juist “zorgvuldig en bewust” is gekozen voor de indeling van de cabine van de SNG zoals deze nu is. Daarvoor moeten we terug naar het ongeluk bij Hooghalen en het veiligheidsonderzoek dat daar uit voortkwam. “Uit dat onderzoek kwam naar voren dat de vorige positie van de bijrijdersstoel juist niet optimaal was”, stelt Leonie Bosselaar, woordvoerder bij NS.

“De stoel bleek niet optimaal voor een onbelemmerde vluchtweg van de machinist in een noodsituatie. Daar hebben we naar gehandeld”, aldus Bosselaar. “Naar aanleiding van het onderzoek in Hooghalen en in samenspraak met treinbouwer CAF, onze machinisten, technici en spoorprofessionals zijn we juist uitgekomen op het huidige ontwerp.”

Volgens Bosselaar is uit onderzoek van NS gebleken dat de huidige positie, schuin rechts achter de machinist, de beste positie is binnen de beperkte ruimte in de cabine van de SNG. “Vanuit verschillende oogpunten, bijvoorbeeld het vluchtperspectief van de machinist, zijn de zichtlijnen vanuit de bijrijdersstoel in deze positie veilig en het meest technisch maakbaar”, zo besluit Bosselaar. Daar aan toevoegend: “Veiligheid is onze belangrijkste prioriteit. De huidige opstelling is veilig getest, maar uiteraard nemen we alle aanvullende informatie tot ons, dus ook het rapport van FNV.”

NS kan verder geen uitspraken doen over eventuele mogelijkheden om de cabine’s alsnog aan te passen. Dinsdag is het 206e en laatste treinstel van de SNG-bestellingen binnengekomen bij NS. Daarmee is de nieuwe vloot klaar om het spoor op te gaan, mét – in ieder geval voorlopig – de bijrijdersstoel op de plek en in de positie zoals deze nu is.

Lees ook:

• NS past kleurstelling aan om treinen zichtbaarder te maken
• Gele NS-treinen kleuren steeds vaker zwart door tekort aan schoonmakers
• Inspectie Leefomgeving en Transport: groen licht voor Intercity Nieuwe Generatie