Tour de Force: fiets wint aan populariteit, maar er is nog een wereld te winnen

Het aantal fietskilometers stijgt, de voorzieningen worden steeds beter en er zijn in Nederland meer fietsen dan mensen. Maar er is nog veel te winnen, is de stelling van 24 overheden en brancheverengingen, verenigd in de Tour de Force. Zij presenteerden donderdag tijdens het Nationaal Fietscongres in Houtne nieuwe ambities bekend om het fietsgebruik in Nederland te bevorderen.

De eerste etappe, met de Nationale Agenda Fiets, is in 2015 geformuleerd. De ambitie is dat we met elkaar 20 procent meer fietskilometers maken in 2027. Verschillende doelen uit die eerste etappe zijn gerealiseerd. Tour de Force heeft een datadeal tot stand gebracht, zodat innovatieve diensten het fietsgebruik kunnen vergemakkelijken en verzakelijken. Er komt een nieuwe regeling voor de leasefiets. En er ligt een leidraad deelfietsbeleid.

“We liggen op koers, maar de eindstreep is nog niet in zicht”, stellen de partijen vast. Daarom gaat Tour de Force de zogenoemde Tweede Etappe in. Het samenwerkingsverband wil de huidige positieve aandacht voor de fiets gebruiken om, wat zij noemen, de Schaalsprong Fiets te realiseren.

Tijd is rijp

“De bedoeling is”, schrijven de partijen, “om letterlijk en figuurlijk meer ruimte te maken voor de fiets als een vanzelfsprekende, aantrekkelijk en veilige manier van verplaatsen, sporten en recreëren.” De eerste aanzet hiervoor is al eerder gegeven. De officiële ondertekening vindt deze donderdag plaats.

Namens Tour de Force presenteerden voorzitter Henk Brink en staatssecretaris Stientje van Veldhoven (infrastructuur en waterstaat) de zogenoemde de Tweede Etappe Schaalsprong Fiets.

De maatschappelijke opgaves zijn zodanig dat we moeten opschalen

Over het waarom van deze 2e etappe, zei Brink: “Omdat de tijd er rijp voor is, omdat partijen het met elkaar willen, omdat Nederland er aan toe is en de maatschappelijke opgaves zodanig zijn, dat we moeten op schalen. De fiets draagt aan aan zoveel doelen bij die we met elkaar willen.”

Optelsom

Van Veldhoven is enthousiast over het plan. “Het is absoluut goed nieuws en ik hoop dat ook die Tweede Etappe in volle vaart gaat.”

Gevraagd naar de belangrijke punten, antwoordt ze: “Met name de optelsom van al die ambities. Mensen gaan niet ineens met hun fiets naar het werk als er alleen een mooi fietspad ligt. Er moet een mooi fietspad liggen, de elektrische fiets moet via een leaseregeling aantrekkelijk voor jou beschikbaar zijn, je moet je fiets goed kunnen stallen. Kortom al die puzzelstukjes zijn nodig. En deze agenda gaat over die volle breedte.”

In het plan roepen de partijen overheden, maar ook bijvoorbeeld brancheverenigingen en marktpartijen allereerst op tot een andere benadering van de fiets: in denken, financieren en verdeling van ruimte. Met anders denken bedoelen ze: door het wegennet niet te laten dichtslibben, maar te kiezen voor ‘fiets tenzij’ voor de korte afstanden en om de fiets centraal te zetten in de ketenreis.

Sluitpost

Onder anders financieren valt: door de gewenste verandering in vervoerskeuzes leidend te laten zijn bij investeringen. En tenslotte: ruimte anders verdelen: door met name in de binnensteden de indeling van de openbare ruimte aan te passen. De fiets moet niet niet langer een sluitpost zijn, schrijven ze. Voetganger en fietser moeten letterlijk de ruimte krijgen om zich prettig en veilig te verplaatsen.

Vijf hoofdthema’s staan centraal in het plan. “In de komende periode zetten we de activiteiten, tijd en geld vooral in voor deze thema’s”, schrijven ze. “Activiteiten worden periodiek uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma.”

Inrichting openbare ruimte vraagt om herverdeling van verschillende modaliteiten

Allereerst Fiets in de stad. De partijen stellen dat de inrichting van de openbare ruimte in steden vraagt om herverdeling van verschillende modaliteiten. Ze focussen daarom op: het vormgeven van het fietspad van de toekomst met plek voor de verschillende leden van de fietsfamilie. En op: gemeenten ondersteunen bij het moderniseren van de fietsparkeernormen

Fietsparkeren

Fiets in de keten is het tweede punt. De Tour de Force-leden stellen: “Fiets en OV vormen een gouden combinatie voor de afstanden boven de tien kilometer, mits de condities kloppen.” Ze willen daarom inzetten op: de potentie van de fiets als voor- en natransport beter verkennen. Als voorbeelden wijzen ze op mobiliteitshubs, Park+Bike, fiets en (H)OV, deelaanbod in dichtbebouwde gebieden. Ander aandachtspunt: het versterken en uitbreiden van fietsparkeren bij stations (en OV-knooppunten)

Derde punt is hoogwaardig fietsnetwerk. Volgens de partijen maakt een hoogwaardig fietsnetwerk maakt de fiets een voor de hand liggende keuze voor forensen, kinderen, scholieren en studenten om dagelijks naar werk of school te gaan. Dat gaat niet zomaar. Wat hier in hun visie voor nodig is? Uitbreiding en opwaardering van het fietsnetwerk. Daarnaast stimuleren en inzichtelijk maken van het gebruik.

Data

Het volgende punt is fietsgebruik en fietsinitiatieven stimuleren. De 24 overheden en brancheverengingen stellen dat naast infrastructurele maatregelen, gedragsmaatregelen nodig zijn om het fietsgebruik te vergroten. Dat willen ze voor elkaar krijgen door de verdere ontwikkeling van goede programma’s gericht op fietsstimulering, maar ook het delen van beschikbare kennis met alle partijen.

Het laatste punt ten slotte, is kennis over de fiets vergroten. De partijen vinden dat op het gebied van ‘fietsdata’ nog een wereld te winnen is. Tour de Force zet zich daarom in om fietskennis te bundelen en toe te passen. Data over fietsgebruik of behoeften van fietsers ontsluiten ze, maken ze inzichtelijk of standaardiseren ze.

Lees ook:

https://www.verkeersnet.nl/fiets/28944/agenda-fiets-2-0-moet-fietsgebruik-een-boost-geven/